Kiedy dług ulega przedawnieniu?
13/02/2019
Przedawnienie pożyczki to termin regulowany przez przepisy prawne. Nowelizacja ustawy z dnia 9 lipca 2018 roku wprowadziła zmiany w terminach przedawnienia. Pożyczki zaciągnięte w instytucjach pozabankowych, ulegną przedawnieniu po upływie 3 lat. Pożyczki od osób prywatnych przedawnią się dopiero po 6 latach.
Spis treści:
Przedawnienie pożyczki. Kiedy dług ulega przedawnieniu?
1. Czym jest przedawnienie pożyczki?
2. Po jakim czasie przedawniają się długi?
3. Przedawnienie kredytu i pożyczki na raty.
Przedawnienie pożyczki w Kodeksie Cywilnym
Przedawnienie pożyczki na raty, to termin, który regulują przepisy prawne zawarte w Kodeksie cywilnym. Oznacza to, iż prawo cywilne dopuszcza przedawnienie długu, jednak nie jest to możliwe w każdym przypadku, w którym pożyczkobiorca nie jest w stanie uregulować pożyczki w terminie.
Przedawnienie pożyczki polega na tym, iż pożyczkobiorca uchyla się od spłaty posiadanego zobowiązania finansowego względem wierzyciela, które nieregulowane w terminie, mogło doprowadzić do tzw. spirali zadłużenia. Taka możliwość jest dostępna, jeżeli upłynął określony czas, w którym to pożyczkodawca mógł egzekwować dług od swojego klienta.
Należy mieć na uwadze fakt, iż przedawnienie pożyczki prywatnej przebiega na innych zasadach niż w przypadku zobowiązania finansowego zaciągniętego w instytucji pozabankowej. Przedawnienie jest również zależne od ustalonej w umowie pożyczki formy spłacania rat.
Bieg terminu przedawnienia
Przepisy prawa cywilnego zawarte w Tytule VI Przedawnienie roszczeń art. 120, rozpoczęcie biegu przedawnienia pożyczki rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie zaczęło być wymagalne, czyli od określonego w umowie pożyczki terminu spłaty.
Art. 120. § 1. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.
Kiedy przedawnia się dług?
Zgodnie z art. 118 Terminy przedawnienia roszczeń Kodeksu cywilnego, termin przedawnienia długu wynosi 6 lat, o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej. Jeżeli chodzi o roszczenia o świadczenia okresowe bądź związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, jest równy 3 lata. Oznacza to, iż pożyczki udzielone przez instytucje pozabankowe, ulegną przedawnieniu po upływie 3 lat. Zobowiązanie finansowe zaciągnięte od osób prywatnych-po 6 latach.
Nowelizacja ustawy dotycząca terminu przedawnienia długów, która została wprowadzona w życie 9 lipca 2018 roku, skróciła podstawowy termin przedawnienia z 10 do 6 lat. Wprowadzenie nowelizacji spowodowało uproszczenie obowiązujących wcześniej terminów biegu przedawnienia.
Poniższa tabela zawiera przykłady terminów, po których dług ulega przedawnieniu. Zapoznaj się z nimi!
| Roszczenie | Termin przedawnienia |
| Roszczenie pożyczkobiorcy o wydanie przedmiotu pożyczki | 6 miesięcy* |
| Z tytułu umowy najmu lub użyczenia | 12 miesięcy |
| Z tytułu umowy spedycji | 12 miesięcy |
| Z tytułu umowy o dzieło | 2 lata** |
| Z tytułu umowy zlecenia | 2 lata |
| Z umowy rachunku bankowego | 2 lata*** |
| Z tytułu mandatów za jazdę bez biletu | 2 lata |
| Z tytułu usług komunikacyjnych | 2 lata |
| Z tytułu umowy ubezpieczenia | 3 lata |
| Z tytułu umowy kredytu | 3 lata |
| Z tytułu przysługującego zachowku | 3 lata |
| Ze stosunku pracy | 3 lata |
| Z tytułu opłat za telefon | 3 lata |
| Z tytułu sprzedaży towarów z Polski za granicę (eksport) na mocy Konwencji Nowojorskiej | 4 lata |
| Z tytułu zobowiązań podatkowych | 5 lat |
| Z tytułu zapisu w testamencie | 5 lat |
| Stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu | 6 lat**** |
*Termin przedawnienia rozpoczyna się od chwili, w której przedmiot miał zostać wydany (art. 722 Kc).
**Termin przedawnienia jest liczony od dnia oddania dzieła.
***Wyjątek stanowią roszczenia o zwrot wkładów oszczędnościowych.
****Jeżeli roszczenie obejmuje świadczenie okresowe, roszczenie to należne w przyszłości ulega przedawnieniu po 3 latach.
Przedawnienie kredytu i pożyczki ratalnej
Zgodnie z nowelizacją ustawy z 9 lipca 2018 roku, kredyt bankowy przedawnia się po upływie 3 lat. Znaczenia nie ma tutaj fakt, czy kredytobiorca jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą czy konsumentem. Zgodnie z art. 120§1 Kodeksu cywilnego, termin przedawnienia kredytu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli po upływie terminu spłaty określonego w umowie kredytowej.
Jeśli kredytobiorca nie reguluje rat kredytu, bank ma prawo do jego wypowiedzenia. Wtedy to cała kwota staje się automatycznie wymagalna. Wraz z upływem okresu wypowiedzenia, wszystkie raty stają się wymagalne. W praktyce oznacza to, iż termin przedawnienia tego produktu bankowego należy liczyć od momentu, w którym upłynął termin wypowiedzenia kredytu. Należy mieć jednak na uwadze fakt, iż do przedawnienia kredytu dochodzi bardzo rzadko, ponieważ bank niezwłocznie po upływie terminu spłaty, zazwyczaj kieruje sprawę do sądu. Dlatego też bardzo ważne jest to, by zaciągać kredyty tylko wtedy, gdy posiada się odpowiednią zdolność kredytową do ich spłaty.
Przedawnienie pożyczki na raty prezentuje się w nieco odmienny sposób niż przedawnienie chwilówki. Przedawnienie pożyczki ratalnej liczone jest dla każdej z rat osobno. W praktyce oznacza to, iż ostateczny termin spłaty każdej z rat liczy się od dnia ustalonego w umowie pożyczki terminu spłaty. Przykład:
Jeżeli pożyczkobiorca zaciągnął pożyczkę na raty 1 lipca 2018 roku, a każda z rat miała być spłacana co miesiąc, to przedawnienie terminu raty jest liczone kolejno od 1 sierpnia, 1 września, itd.